از نخستین کسانی که در پزشکی کتاب نوشته،امام علی بن موسی الرضا(علیه السلام) است. امام وقتی به سوی طوس می آمد، در نیشابور در مجلس مأمون با جماعتی از فلاسفه و پزشکان چون یوحنا بن ماسویه و جبرئیل بن یخشوع و ابن بهله هندی و دیگر کسان گردآمدند و سخن از طب به میان آمد. وقتی مأمون در این باره از امام پرسش کرد، حضرت فرمود: (برای من به مرور زمان تجربیاتی حاصل گشته که آن را برای امیر می نویسم).

توصیـه می کنم که از زیاده روی در خوردن پیاز خودداری کنید زیرا پیاز زیاد رنگ نشاط و شادی را از چهره می برد و سایه ای غم انگیز به سیما فرو می اندازد.

*** خوردن قلوه و جهازات درونی گوسفند ( سیرابی ، شیردان ) درست نیست چون این نوع خوراکها برای مثانه زیان بخش است.

*** یاد آور می شوم که با شکم سیر حمام نگیرد چون چون سبب تولید قولنج می شود و استحمام با آب سرد پس از خوردن گوشت ماهی جائز نیست چون این کار با خطر فلج شدن توأم می باشد.

*** هنگام شب بالنگ نخورید زیرا بالنگ خوردن در شب روی چشم ها اثر نامطلوب می گذارد و مردمک را به عارضه دوربینی تهدید می کند.

*** از افراط در خوردن تخم مرغ بپرهیزید زیرا این افراط کبد را از عمل منظم باز می دارد و در سر و معده بادهای زیان بخشی بوجود می آورد . شکم را از تخم مرغ پخته پر نکنید تا به تـنگی نفس و عارضه نفــخ شکم دچار نشوید.

*** افراط در خوردن انجیر زیان آور است . خوردن گوشـــتی که درست نپــخته در معده کرم بوجود می آورد.

*** آنانکه پس از خوردن شیرینی یا غـــذای گرم آب سرد می نوشند دندانـــهای خود را از دست خواهند داد .

*** کسانی که در مصرف گوشـــت گاو و شکار زیاده روی می کنند به اختلال مشاعـر و بهت زدگی دچار شده و این اشخاص به مرض فراموشــی و کند ذهــنی مبــتلا می شوند.

*** کسی که نمی خواهد از درد مثانه بنالد حتی لحظه ای هم نباید ادرارش را نگه دارد اگر چه در پشت اسبی سوار باشد .

***  آن کس که می خواهد معده اش آزار و آسیب نبیند تا دست از غذا نکشیده آب ننوشند آنان که توأم با غذا خوردن آب می نوشـــند دستگاه هاضـــمه را از ابتدای کارش از کـــار باز می دارند . اینها به عارضه رطوبت و ضعف دستگاه گوارشی مبتلا خواهند شد زیرا نوشیدن آب در اول غذا معده را از هم باز می کند و عارضه گشادی معده پدید می آورد .

***  کسانی که به ضعف حافظه دچارند بهتر است که همـه روزه هفت مثقال کشمش سیاه ناشتا بخورند و روزانه هم سه تکه زنجبیلی که در عسل خوابانده باشند با کمــی خردل ضمن غذای روزانه خود بخورند ، برای تقویت نیروی فکری خوب است همه روزه سه دانه هلیله را با نبات کوبیده بخورند.

*** اگر کسی می خواهد در فصل زمستان از بیماری زکام (سرما خوردگی) در امان بماند همه روزه سه قاشق عسل بخورد ، هر کدام از عسل های فاسد و صالح علامـــاتی دارند ، آن دسته از عسل ها که وقتی جلوی دماغ می گیری بوی تندش شما را به عطسه وا می دارد و یا عسلی کــه چشیدنش آدم را به سکر و سستی می اندازد و آن عسل های که زبان آدم را می سوزاند ،عسلهای خوبی نیستند این عسل ها قاتل جان آدمی می باشد.

*** برای جلوگیری از زکام در روز های تابستان ، پرهیز از آفتاب و خوردن روزی یک عدد خیارسود فراوان دارد.

*** کسانی که می خواهند همیشه سرحال و با نشاط باشند تا می توانند از شام شب بکاهند و شب ها سبک بار به رخت خواب بروند.

*** کسانی که می خواهند گوش هایشان سست وفرو آویخته نباشد ویا اینکه از افتادن و بزرگ شدن لوزتین خود بیمناک هستند بهتر است هروقت که شـــیرینی می خورند به دنبــــالش اندکی سرکه غرغره کنــند.

*** کسانی که به دندان خود علاقمندند قبل از خوردن شیرینی کمی نان بخورند.منبع :کلیَات مفاتیح الحاجات